Tarih sahnesine çıkışı oldukça eski olan lakin içinde olduğu her kültürün eskimeyen değeri olmayı başarabilen, eskidiği kadar değerli bir şeyden bahsetmek isterim müsaadenizle: Şarap!
Bizden uzun yıllar önce, Hayyam'ın deyişiyle bu yıldızlı göklerin altında yaşayanlar, bunun bir tanrı hediyesi olduğunu söylemişler; Mısır'ın güneş tanrısı (Ra), Yunan'ın Dionysos'u , Roma'nın Saturnus'u, Euripides'e göre; ''saadetimizi borçlu olduğumuz bu güzelliği'' bahşetmişler.
İşin içinde tanrılar varsa biz faniler bunu ''kutsal'' kabul etmek durumundayız. İşte şarap hakkında bildiğimiz en eski kayıtlara göre tam da böyle olmuş. Mısır'da şarap dini ritüellerde kullanılan bir kutsal içki ve statü belirtisi olarak ileri gelenlerin kadehlerinde yer bulmuş.
Antik Yunan'da ise bu üst sınıf içkisi, kutsallığından bir şey kaybetmeden halkın arasına karışmış, günlük hayatın vazgeçilmezi olmuş...
Tanrılara sunduklarından kendilerini de mahrum bırakmayan Yunanlar ,sofralarına, eğlencelerine, symposionlarına şarabı dahil etmişler, hal böyleyken de bolca şarap üretmişler...
Peki Antik çağın bu yaygın tüketimi nasıl üretiliyordu?
Bağcılıkla ilgili bilgiler sınırlı ne yazık ki, ekim zamanının sonbahar ve ilkbahar olduğu biliniyor.
Hesiodos'a göre toprak bakımı ve budama işlemi baharda yapılıyormuş. Dönemin insanları için eğlenceli bir işbirliği olan bağbozumunda ; orak şeklindeki bıçaklarla toplanan asmanın salkım salkım meyveleri ,sepetlere doldurulup önce ayakla eziliyor, daha sonra da suyunu çıkarmak için bağa yakın yerlere kurulan pres makinelerine götürülüyormuş. Pres işleminden sonra da fermantasyon için havuzdaki deliklerden aşağıdaki küplere doldurulurmuş. Burada bekleyen üzüm suyunun içindeki şeker zamanla karbondioksite ve alkole dönüşür böylece şarap elde edilirmiş.
Fermantasyonu bitince, içi reçine ile sıvanmış amphoralara doldurulup saklanırmış.
Antik çağa ilişkin bilinen üç pres yöntemi var; vida,takoz,levye.
Vida pres; ahşap bir blok ve büyük bir vidadan oluşuyor. Ahşap blok döndürüldükçe vida üzümlere baskı yapıyor ve ezilmesini sağlıyor. Yunan icadı bu pres, Roma döneminde oldukça yaygın olarak kullanılmıştır.
Takoz pres; iki dikey ahşap arasına yerleştirilen takoz dan oluşuyor. Pompeii'de bulunan Vettii evinde bulunan, Cupidlerin şarap yaptığı bir duvar resmi bize takoz pres hakkında bilgi veriyor.
Levye pres; bir ucu duvara sabitlenmiş ahşap bir kirişle tutulan ve halatla çekilen bir ağırlıktan oluşuyor.
Elbette şarap hakkında anlatılacaklar birkaç teknik bilgiyle, mitolojiyle, arkeolojik veriyle sınırlı kalamaz.
Üzerine sayfalar dolusu yazılabilir; Bilimde, tarihte, edebiyatta, ticarette kendine yer bulan bir üretimden bahsediyoruz neticede.
Amma velakin bu yazı için şarap hakkında anlatacaklarım bu kadar. Giderken şuraya bana baktıkça keyif veren bir görsel bırakayım:
 |
şarap keyfi
|
Yorumlar
Yorum Gönder