Antik Yunan Sağlık Hizmetleri: Asklepios'un Sarımsağı!


Robert Thom
Robert Thom Painting


Rabbim bana bir dert vermiş, derdin adı: Diş ağrısı... Tamam kabul, Küçük Emrah modundayım ama yazının bundan sonrasında  arabeske bağlamamaya çalışacağım meraklanmayın. Demem o ki ; ahvalim böyle iken düştü aklıma hekim tanrı. Hadi başlayayım anlatmaya...
Şimdi Hipokratçılar hiç kusura bakmasınlar. Antik Dönemde soru sağlıksa cevap Asklepios'dur. Bu böyle biline. Peki kimdir bu Asklepios?
Grek kafasında hekim tanrı olarak bilinen ve Roma'da da Aesculapius adıyla benimsenen Asklepios, öyle ululardan ulu bir hekimdir ki, kendisine 'Baban da mı sağlıkçıydı be oğlum!' diyesi gelir insanın. Ki öyledir. Homeros'un 'Paian' yani iyileştirici,derde deva bulan anlamındaki isimle seslendiği Apollon'un oğludur. Validesi ise Thessalia Kralı'nın kızı olan Koronis hatundur. Koronis hamile iken Arkadya'dan gelen bir yabancıyı yatağına alır.Ve Apollon ihanetin bedelini, bir odun yığının üstünde Koronis'i diri diri yakarak ödetir. Fakat kadın ölmek üzereyken Apollon ,kendi kanından olan çocuğuna kıyamaz ve Koronis 'in karnından Asklepios'u çıkarır.
Tanrı işi sezaryenle dünyaya gelen Asklepios'u at adam Kheiron yetiştirir. Doğanın içinde yaşayan ve onun sırlarına erişmiş olan Kheiron, Asklepios'a hekimlik sanatını öğretir ve koluna altın bileziği takar.
Gel zaman git zaman usta bir hekim olup çıkan Asklepios bununla da yetinmez ölüleri diriltmeye yeltenir. Derler ki Tanrıça Athena, Gorgo canavarı öldüğü zaman bedeninden akan kanı toplamış. Bu öyle bir kanmış ki Gorgo'nun sağ tarafındaki damarlardaysa zehirli, sol tarafındaki damarlardaysa şifalıymış. İşte bu şifalı kanı Athena, Asklepios'a vermiş. O da ölüleri diriltmekte bu sırrı kullanmış.
Epey adam da diriltmiş yani ; Kapaneus, Lykurgos,Minos'un oğlu Glaukos ve Theseus'un oğlu Hippolytos da Hades'e gidip gelenlerdenmiş.
Eee ölüm doğanın kanunudur. Düzene karşı gelince Asklepios, Zeus'un şimşeğini çekmiş üzerine. (Ölüm olmazsa ne olur Tanrılar'ın itibarı neticede)
Öldüğü sırada elinde ölümsüzlüğün reçetesi olduğunu söylerler. Bir yağmur yağar, reçetenin üzerindeki yazılar toprağa karışır ve orada sarımsak yetişir...
İşte bugün her derde deva olan, hatta doğal antibiyotik olarak bilinen sarımsak, bizim hekim tanrının ölümsüzlük reçetesiymiş. (Bu arada ben denedim iltihaplı diş üzerinde de  etkili gerçekten)
Asklepios'un tapınak hastanelerine Asklepieion denir. Bunlardan biri Pergamon (Bergama) da bulunur. Yunanistan'da en ünlü Asklepieion ise Epidauros'tadır. Bu kutsal alanlarda bulunan hastanelerde uygulanan tedavi yöntemleri bir hayli ilgi çekicidir. Bu konuda da benden bir yazı gelecektir... Ama şimdilik kalın sağlıcakla...


Kaynakça: Azra Erhat- Mitoloji Sözlüğü

Yorumlar